مهربانی: در کنار تمایلات مادی بشر، تمایلات عالی انسانی وجود دارد که از آن به فضایل تعبیر می کنند، این فضایل هر چه بیشتر در انسان شکوفا شود، ارزش و عظمت بیشتری به او خواهد داد. چنین تمایلاتی بر محور توجه به خود و تامین نیازها و منافع فردی نمی چرخد، بلکه تمایل به حفظ و بقای زندگی جمعی و توجه به غیر و دیگرگرایی آنها بخوبی مشهود است. وفای به عهد، عدالت، انصاف، نیکی و احسان، عفو و گذشت، ایثار و فداکاری، دلسوزی و غمگساری و... نمونه هایی از این فضایلند، مهربانی و دگردوستی نیز از جمله آنهاست.

مهرورزی: مهرورزی به دیگران نه تنها یکی از معیارهای بزرگواری و ارزش آدمی است، بلکه خود سرچشمه بسیاری از فضایل دیگر است. در جامعه آرمانی اسلامی- ایرانی، ضرباهنگ قلبها با آهنگ مهربانی و مهرورزی به ارتعاش در می آید و زیباترین نغمه زندگی معنوی و متعالی را می نوازد. دل شهروندان یک کشور اسلامی باید مالامال از محبت و احسان و ایثار و مهربانی باشد. دلهای پرکینه، پرنفرت و انتقام جویانه زیبنده یک شهروند اسلامی نیست. با مهربانی به یکدیگر، صفا و صمیمیت در جامعه افزایش می یابد و زیبائیهای سیرت انسانی را به نمایش می گذارد. دلهای خالی از محبت و مهربانی، مرده دلی است و مرده را در خانه دل نگه نمی دارند. بلکه آنرا بیرون می اندازند و دفن می کنند.

هر آن دل را که سوزی نیست دل نیست

دل خالی ز سوز جز آب و گل نیست

جایگاه مهربانی در آیات و روایات اسلامی: خدای مهربان، بندگانش را به مهربانی و مهرورزی تشویق می کند و مهرورزان را جزو اصحاب یمینی معرفی می کند که وجودشان سرشار از یمن و برکت برای خودشان و دیگران است.

قرآن کریم می فرماید: پس از کسانی باشید که ایمان آورده و یکدیگر را به صبر و استقامت و مهربانی و عطوفت توصیه
می کنند، اینان اصحاب یمین هستند. (1)

حضرت رسول گرامی اسلام (ص) می فرمایند: مومنان، در مقام مهربانی و عطوفت نسبت به یکدیگر همانند یک پیکرند، وقتی عضوی از این گروه بیمار شود، سایر اعضا در تبداری و شب بیداری با او همراهی می کنند. (2)

حضرت علی (ع) به مالک اشتر توصیه می کند: دلت را برای مردم کانون مهر و محبت ساز و آنان را دوست بدار و مبادا بر آنان درنده خوی شوی و خوردن آنان را بر خود غنیمت شمری، چرا که آنان دو دسته اند یا برادر دینی تواند و یا نظیر تو در آفرینشند. (3)

امام صادق (ع) می فرمایند: به یکدیگر متصل شوید و پیوند محبت را محکم کنید و به هم نیکی نمایید و نسبت به هم مهربانی و عطوف باشید. (4)

بقول مولوی:

آن را که دل از عشق پر آتش باشد

هر قصه کند همیشه دلکش باشد

تو قصه عاشقان همی کم شنوی

بشنو، بشنو که قصه شان خوش باشد

علامه شهید مطهری در ذیل عهدنامه مالک اشتر می نویسد: قلب زمامدار، بایستی کانون مهر و محبت ، نسبت به ملت باشد ، قدرت و زور کافی نیست، با قدرت و زور می توان مردم را گوسفندوار راند، ولی نمی توان نیروهای نهفته آنان را بیدار کرد و به کار انداخت، نه تنها قدرت و زور کافی نیست، عدالت هم اگر خشک اجرا شود کافی نیست بلکه زمامدار همچون پدری مهربان باید قلبا مردم را دوست بدارد و نسبت به آنان مهر بورزد و نیز بایستی دارای شخصیتی جاذبه دار و ارادت آفرین باشد تا بتواند اراده آنان و همت آنان و نیروی عظیم انسانی آنان را در پیشبرد هدف مقدس خود به خدمت بگیرد. (5)

شعار قرآنی: محمد فرستاده خدا و آنان که با اویند بر کافران سختگیر و میان خود مهربانند. (6)

علامه طباطبایی مفسر بزرگ قرآن و عارف بالله طی سروده ای در باب اهمیت مهرورزی می فرمایند:

همی گویم و گفته ام بارها

بود کیش من مهر دلدارها

پرستش به مستی ات در کیش مهر

بروند زین جرگه هشیارها

چه دارد جهان جز دل و مهر یار

مگر توده هایی و پندارها

ولی رادمردان و وارستگان

نبازند هرگز به مردارها

مهین مهرورزان که آزاده اند

بریزند از دام جان تارها (7)

1- سوره بلد آیات 17و18

2- سفینه البحار ج 1 ص 13

3- نهج البلاغه نامه 53 ص 993

4- اصول کافی ج 2 ص 17

5- شهید مطهری/ جاذبه و دافعه ص 64          
6- سوره فتح آیه 29

7- جرعه های جانبخش

حسین رشیدیان- امام جمعه بیضا

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: